SOM – Standardy Ochrony Małoletnich
Preambuła
Każde dziecko jest podmiotem niezbywalnych praw, w tym prawa do ochrony godności. Każde dziecko należy traktować z szacunkiem oraz należytą uwagą i troską o jego dobro. Podstawowym zadaniem Ośrodka Psychoterapii i Wsparcia dla Rodzin Plaster Miodu jest świadczenie usług w zakresie specjalistycznego poradnictwa psychologicznego. Jest ono prowadzone w formie diagnozy psychologicznej oraz psychoterapii, a realizowane jest głównie poprzez prowadzenie psychoterapii indywidualnej osób dorosłych, dzieci i młodzieży oraz psychoterapię par, rodzin oraz terapię grupową. Naczelną zasadą działań podejmowanych przez pracowników Ośrodka Psychoterapii i Wsparcia dla Rodzin Plaster Miodu na rzecz dzieci jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie.
Niniejszy dokument służyć ma zapewnieniu jak najlepszej ochrony przed krzywdzeniem, rozumianym przez nas jako zaniedbanie dziecka, stosowanie wobec niego przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej. Postanowienia Polityki obowiązują wszystkich pracowników Ośrodka Psychoterapii i Wsparcia dla Rodzin Plaster Miodu, stażystów, wolontariuszy i praktykantów, którzy realizując swoje zadania i cele mają na względzie najwyższe dobro i bezpieczeństwo dziecka. Jest zatwierdzony przez organ zarządzający Ośrodkiem a za jego wdrażanie i nadzorowanie odpowiada Ośrodka Psychoterapii i Wsparcia dla Rodzin Plaster Miodu.
Akty prawne, na podstawie których oparte są niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich:
a) Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);
b) Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606);
c) Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 535);
d) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks kamy (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1138 ze zm.);
e) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.);
f) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. z 2023 r. poz. 1870).
Objaśnienie terminów
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:
• Ośrodek – należy przez to rozumieć Ośrodek Psychoterapii i Wsparcia dla Rodzin Plaster Miodu Aleksandra Lutoborska, Adam Lis spółka cywilna, Plac Konstytucji 6 m.79,
00-550 Warszawa, NIP: 7010888261;
• Pracownik – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną w Ośrodku lub przy realizacji projektu z zakresu poradnictwa psychologicznego, na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, jak również stażystę, praktykanta i wolontariusza, a także każdego innego pracownika – na wszystkich szczeblach organizacji;
• Dziecko/Pacjent – osoba, która nie ukończyła 18 roku życia lub nie zawarła małżeństwa (w wyniku którego uzyskała pełnoletniość);
• Opiekun – opiekun faktyczny/prawny – osoba uprawniona do reprezentacji i stanowieniu o małoletnim;
• Kierownictwo – właściciele Ośrodka, ich zastępcy, pełnomocnicy oraz wszelkie osoby mające uprawnienia decyzyjne w Ośrodku, niezależnie od nazwy ich funkcji;
• Krzywdzenie dziecka – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę Dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym Pracownika lub zagrożenie dobra Dziecka, w tym jego zaniedbywanie;
• Dane osobowe dziecka – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację Dziecka;
• Zgoda rodzica/ prawnego opiekuna dziecka – zgoda rodziców/prawnych opiekunów dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami/ opiekunami otrzymują informacje o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno-opiekuńczy;
• Procedury lub SOM – niniejszy dokument o nazwie Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.
§1
Cel SOM
1. Pracownik posiada wiedzę i w ramach wykonywania obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka Pracownik podejmuje rozmowę z rodzicami, opiekunami prawnymi, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania pomocy.
3. Pracownik monitoruje sytuację i dobrostan Dziecka.
4. Pracownik zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji pracownik-dziecko oraz dziecko-dziecko ustalone w Ośrodku.
5. Rekrutacja pracowników odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji.
§ 2
Zasady bezpiecznej rekrutacji w Poradni
1. Zasady weryfikacji kandydatów na pracowników w związku z ochroną małoletnich określa Polityka ochrony dzieci wprowadzona zarządzeniem Kierownictwa Ośrodka z dnia 31 lipca 2024 r.
2. W przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec Pracownika postępowania karnego o jedno z przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach państwa obcego, należy niezwłocznie odsunąć go od wszelkich form kontaktu z dziećmi i przenieść na stanowisko pracy, na którym kontakt ten nie występuje lub rozważyć zakończenie umowy z tą osobą.
§3
Bezpieczne relacje
1) Zasady zapewniające bezpieczne relacji Pracownik-Dziecko i Dziecko-Dziecko
a) Obowiązkiem Pracowników niezależnie od formy zatrudnienia jest dbanie o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w Ośrodku. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dzieci w jakiejkolwiek formie. Pracownik traktuje każde dziecko z należytym szacunkiem, wspierając je w pokonywaniu trudności. Pracownicy traktują każde dziecko równo bez względu na płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturo-wy, religijny i światopogląd.
b) Pracownik będący świadkiem jakiegokolwiek z niżej opisanych zdarzeń lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub małoletnich, zobowiązany jest poinformować o tym Kierownictwo lub postąpić zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji opisaną w SOM. Pracownicy muszą pozostawać w gotowości do wyjaśnienia określonych postępowań lub sytuacji, w których uczestniczyli, a które powodują powstanie uzasadnionego podejrzenia, iż naruszają zasady określone w SOM. Należy zachować szczególną ostrożność wobec dzieci i młodzieży, którzy doświadczyli różnych form nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego, emocjonalnego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że małoletni będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach Pracownicy zobowiązani są podjąć interwencję z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc małoletniemu zrozumieć znaczenie osobistych granic.
2) Komunikacja Pracowników budująca dobre relacje z dzieckiem.
W komunikacji z dziećmi Pracownik:
a) słucha uważnie dziecka i stara się udzielać mu odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i wieku;
b) okazuje zrozumienie dla trudności i problemów dzieci;
c) każdorazowo utrzymuje profesjonalną relację z dzieckiem, stosuje komunikację i działania wobec dziecka dostosowane do sytuacji;
d) daje dziecku gwarancję nietykalności cielesnej – w tym nie stosuje wobec niego żadnej formy przemocy;
e) w procesie rozwiązywania konfliktów dba o komunikację dającą dziecku poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego;
f) traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby;
g) podejmując czynności mające na celu dobro dziecka, wyjaśnia je dziecku i zachowuje otwartość na pytania lub wątpliwości dziecka;
h) nie zawstydza, nie lekceważy, nie upokarza i nie obraża dziecka;
i) daje dziecku prawo do odczuwania i mówienia o swoich emocjach;
j) nie podnosi głosu, chyba że wynika to z sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu dziecka;
k) nie grozi dziecku, nie wypowiada się w sposób uwłaczający jego godności i poczuciu własnej wolności;
l) nie ujawnia wrażliwych informacji o dziecku osobom do tego nieuprawnionym;
m) szanuje prawo dziecka do prywatności, a jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, w związku z koniecznością jego ochrony, wyjaśnia mu zaistniałą sytuację, powody działania i pozostaje gotów do wyjaśnienia wątpliwości dziecka;
3) Zachowania niedozwolone wobec dzieci.
W komunikacji Pracownika z dzieckiem zabrania się:
a) wykorzystywania wobec dzieci relacji władzy lub przewagi fizycznej (np.: zastraszania, przymuszania, gróźb);
b) stosowania jakiejkolwiek formy przemocy psychicznej wobec dzieci, np.: izolowania, pomijania, obniżania statusu małoletniego w grupie, stygmatyzowania dziecka z powodu jego zdrowia, osiągnięć edukacyjnych, wyglądu, orientacji seksualnej, światopoglądu czy sytuacji majątkowej, ośmieszania, poniżania, wyzywania, grożenia, wyszydzania i wyśmiewania;
c) stosowania jakiejkolwiek przemocy fizycznej wobec dziecka np.: zabierania rzeczy, niszczenia rzeczy, ograniczania swobody ruchu, bicia, popychania, szturchania, szczypania, klapsów, bicia przedmiotami, wykręcanie rąk, ciągnięcie za włosy, pociąganie za uszy;
d) umieszczania obraźliwych, ośmieszających dziecko rysunków, zdjęć i filmów, rozpowszechniania wszelkich nieprawdziwych, poniżających materiałów;
e) stosowania naruszających godność małoletniego wypowiedzi o podtekście seksualnym dotyczących np. płci, ciała, wyglądu, ubioru;
f) stosowania dyskryminujących komentarzy odnoszących się do płci;
g) stosowania wulgarnych lub niestosownych dowcipów i żartów;
h) składania małoletniemu propozycji o charakterze seksualnym i pornograficznym, w tym również udostępniania takich treści;
i) nawiązywania z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych jak również składania mu propozycji o nieodpowiednim charakterze bądź mogącym być dwuznacznie zrozumianym przez dziecko, obejmuje to także formułowanie komentarzy o charakterze seksualnym, stosowanie żartów, używania gestów o seksualnym podtekście;
j) zatajania informacji na temat występowania relacji o charakterze zauroczenia między dzieckiem a pracownikiem; wszelkie sygnały, że taka relacja może się pojawić/zaistniała, muszą być bezzwłocznie poddawane superwizji.
4) Kontakt fizyczny z dzieckiem.
a) Każde stosowanie przemocy wobec dziecka jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu. Dzieje się tak, jeżeli kontakt fizyczny:
• jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, których ujawnienie wynika z procesu terapeutycznego i jest poprzedzone uzyskaniem zgody od dziecka;,
• uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny,
• nie wiąże się z jakąkolwiek gratyfikacją dziecka ani nie wynika z relacji władzy;
• jest jawny i nieukrywany;
b) nie narusza nietykalności osobistej dziecka: nie jest niestosowny i dwuznaczny.
c) Pracownik nie powinien angażować się w zabawy takie jak: łaskotanie, udawane walki, brutalne zabawy fizyczne itp.
d) Pracownik, który ma świadomość, iż dziecko doznało jakiejś krzywdy np. znęcania fizycznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązany jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z dzieckiem wykazując zrozumienie i wyczucie.
5) Kontakt Pracowników z dzieckiem.
a) Pracownik uzyskuje zgodę opiekuna na bezpośredni kontakt z dzieckiem poprzez sms/telefon.
b) Pracownik korzysta z tego kanału komunikacji tylko w sytuacjach, które tego bezwzględnie wymagają, w celach czysto informacyjnych i tylko wobec pacjentów, którzy samodzielnie docierają na sesje (np. w przypadku, gdy pacjent spóźnia się i chce o tym dać znać terapeucie).
6) Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi.
a) Zasady relacji między małoletnimi w czasie działań terapeutycznych są każdorazowo ustalane przez osoby prowadzące te działania wraz z dziećmi . Jest to sporządzane w ramach ustnego lub pisemnego (w zależności od grupy i oddziaływania terapeutycznego) kontraktu z grupą, która wspólnie opracowuje zasady współpracy. Zasady te mają na celu m.in. zapobieganie wszelkim formom przemocy.
b) Każde zachowanie dziecka jest rozpatrywane w kontekście prowadzonego procesu terapeutycznego.
§4
Bezpieczeństwo on-line
Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet.
1. Pracownicy placówki powinni mieć świadomość zagrożeń, jakie wiążą się z wykorzystaniem technik cyfrowych oraz dostępem do sieci Internet.
2. Poradnia Plaster Miodu nie udostępnia dzieciom sieci Wi-Fi ani urządzeń z dostępem do Inter-netu.
3. Dzieci nie korzystają z własnych urządzeń elektronicznych w czasie spotkań. Wyjątkiem jest sytuacja kontaktu z Opiekunem.
4. W celu ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi zaleca się, by w przypadku korzystania przez małoletniego ze swojego sprzętu wraz z zasobami Internetu, przekazać opiekunom pacjentów informacje dotyczące możliwości instalacji na takim sprzęcie oprogramowania posiadającego blokady ze względu na niebezpieczne treści.
5. Personel powinien zwracać szczególną uwagę, iż w dobie Internetu, aktywność w mediach społecznościowych, może być obserwowana, a także komentowana przez małoletnich pacjentów. W związku z tym należałoby zachować rozwagę i odpowiedzialność w formułowaniu swoich stanowisk i wypowiedzi.
§5
Zasady ochrony wizerunku dziecka
1. Wizerunek małoletniego podlega ochronie.
2. Utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na tere-nie placówki jest dopuszczalne tylko za zgodą rodzica/opiekuna prawnego dziecka i z powodów uzasadnionych procesem terapeutycznym.
3. Dzieciom nie wolno filmować, nagrywać głosu czy też fotografować innych małoletnich na te-renie Ośrodka.
§6
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych.
2. Pracownik Poradni ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
§7
Procedury interwencji w sytuacjach krzywdzenia Dziecka przez inną osobę nieletnią, Pracownika lub osobę trzecią
Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa dzieci:
a) popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem);
b) doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem, takiej jak np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie;
c) doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem w tym przemocą ekonomiczną).
Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę dziecka przez:
a) osoby trzecie w tym Pracownika;
b) Opiekuna Dziecka;
c) inne dziecko.
Procedury interwencji sformułowano tak, by wspierać w realizowaniu prawnego społecznego obowiązku reagowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka. Celem interwencji jest zatrzymanie krzywdzenia dziecka i zapewnienie mu bezpieczeństwa.
Pracownik podejmujący podejrzenie lub zgłoszenie krzywdzenia dziecka sporządza kartę interwencji do każdego zgłoszenia krzywdzenia Dziecka lub podejrzenia krzywdzenia, której wzór stanowi załącznik nr 2 do SOM. Karta przechowywana jest w Segregatorze Interwencji w Poradni.
W przypadku podjęcia przez Pracownika podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, Pracownik ma obowiązek sporządzenia karty interwencji i przekazania uzyskanej informacji Kierownikowi Ośrodka, która może mieć formę pisemną lub elektroniczną.
Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osoby trzecie (np. Pracownicy, inne osoby).
1. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez osobę trzecią, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji, osoba pracująca z dzieckiem lub rodziną, przeprowadza rozmowy: z dzieckiem, innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu a w szczególności z jego opiekunami. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji stara się ustalić przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji.
2. Przeprowadzona zostaje konsultacja rodzicielska, na której przekazuje informacje o zdarzeniu, ewentualnej interwencji oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
3. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości właścicieli Ośrodka. Po uzyskaniu podpisu Kierownika zawiadomienie jest kierowane do właściwej miejscowo policji lub prokura-tury.
4. W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunami wynika, że nie są oni zainteresowani pomocą dziecku, ignorują zdarzenie lub w inny sposób nie wspierają dziecka, które doświadczyło krzywdzenia, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt wniosku o wgląd w sytuację rodziny, który przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisów Kierownictwa wniosek jest kierowany do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
5. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez Pracowników, w zależności od sytuacji (kwalifikacji prawnej), wykonuje się zgłoszenie do odpowiednich służb zgodnie z obowiązują-cym prawem. Do czasu wyjaśnienia sprawy Pracownik podejrzewany o krzywdzenie dziecka będące czynem zabronionym w rozumieniu prawa polskiego zostaje odsunięty od wszelkich form kontaktu nie tylko z pokrzywdzonym, ale także z pozostałymi dziećmi. W pozostałych sytuacjach Kierownictwo podejmuje działania dyscyplinarne zgodnie z przepisami prawa i zasadami obowiązującymi w Ośrodku.
6. W przypadku gdy Pracownik dopuścił się wobec dziecka krzywdzenia niebędącego przestępstwem (np. krzyk, wykluczanie, poniżanie), osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji powinna zbadać wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchać osobę podejrzewaną o krzywdzenie, dziecko oraz innych świadków zdarzenia. W sytuacji, gdy naruszenie dobra dziecka jest znaczne, w szczególności, gdy doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności dziecka, należy rozważyć wdrożenie właściwych procedur dyscyplinarnych w tym rozwiązanie stosunku prawnego (rozwiązanie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, umowy praktyk lub wolontariatu) z osobą, która dopuściła się krzywdzenia, lub zarekomendować takie rozwiązanie zwierzchnikom tej osoby.
Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osobę nieletnią, czyli taką, która nie ukończyła 17. roku życia
1. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez inne dziecko przebywające na terenie Ośrodka osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji przeprowadza rozmowę z dzieckiem podejrzewanym o krzywdzenie oraz jego opiekunami, a także oddzielnie z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu i jego opiekunami. Ponadto rozmawia z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu. W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu zdarzenia, a także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka krzywdzonego. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji.
2. Wspólnie z opiekunami dziecka krzywdzącego należy opracować plan naprawczy, celem zmiany niepożądanych zachowań.
3. W trakcie rozmów należy upewnić się, że dziecko podejrzewane o krzywdzenie innego dziecka samo nie jest krzywdzone przez opiekunów, innych dorosłych bądź inne dzieci. W przypadku potwierdzenia takiej okoliczności należy podjąć interwencję także w stosunku do tego dziecka.
4. W przypadku, gdy dziecko krzywdzące nie jest Pacjentem należy porozmawiać z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu oraz przeprowadzić konsultację rodzicielską z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb oraz o sposobach reakcji na zdarzenie (poinformowanie sądu rodzinnego, poinformowanie opiekunów dziecka krzywdzącego).
5. W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunami wynika, że nie są oni zainteresowani pomocą dziecku, ignorują zdarzenie lub w inny sposób nie wspierają dziecka, które doświadczyło krzywdzenia osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt wniosku o wgląd w sytuację rodziny, który przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisów Kierownictwa wniosek jest kierowany do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
6. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, należy ponadto poinformować właściwy miejscowo sąd rodzinny lub policję poprzez stosowne pisemne zawiadomienie. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt zawiadomienia o dopuszczeniu się przez nieletniego czynu karalnego i przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisów Kierownictwa zawiadomienie jest kierowane do właściwej miejscowo policji lub sądu rodzinnego.
7. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko powyżej 17 roku życia, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas należy poinformować właściwą miejscowo jednostkę policji lub prokuratury poprzez pisemne zawiadomienie. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisu Kierownictwa zawiadomienie jest kierowane do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
8. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku do 13 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, wówczas konieczne jest zawiadomienie sądu rodzinnego lub policji o potencjalnej demoralizacji nieletniego. Projekt zawiadomienia zostaje przekazany do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisu Kierownictwa zawiadomienie jest kierowane do właściwej miejscowo policji lub sądu rodzinnego.
Schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez Opiekuna Dziecka.
1. W przypadku, gdy zgłoszone zostało krzywdzenie dziecka przez jego opiekuna osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji przeprowadza rozmowę z dzieckiem. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji powinna też przeprowadzić rozmowy z innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji stara się ustalić przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji.
2. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisów Kierownictwa zawiadomienie jest kierowane do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
3. W przypadku, gdy dziecko doznaje innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę ze strony opiekunów lub innych domowników, w tym gdy zachowanie wobec dziecka spełnia znamiona przemocy domowej należy postępować zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
4. Gdy zachowanie wobec dziecka nie nosi znamion przemocy domowej, a dziecko doświadcza np. zaniedbania albo gdy relacje w rodzinie są w inny sposób nieprawidłowe (np. rodzice są niewydolni wychowawczo) – należy wystąpić do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka o wgląd w sytuację rodziny. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza projekt wniosku o wgląd w sytuację rodziny, który przekazuje do oceny formalnoprawnej oraz do wiadomości kierownika Kierownictwa Ośrodka. Po uzyskaniu podpisów Kierownictwa wniosek jest kierowany do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
5. W przypadku zagrożenia życia i zdrowia dziecka powiadamia się policję i ośrodek pomocy społecznej, które następnie ustalają osoby najbliższe, które mogłyby czasowo przejąć opiekę nad dzieckiem.
§8
Zasady ustalania Planu wsparcia Dziecka po ujawnieniu krzywdzenia
1. Plan wsparcia (Załącznik nr 3) Dziecka po ujawnieniu krzywdzenia opracowuje terapeuta prowadzący po konsultacji w ramach superwizji indywidualnej lub grupowej oraz zebrania klinicznego.
2. Plan wsparcia powinien być rozpisany w sposób jasny, konkretny i wykonalny.
3. Plan wsparcia powinien określać jakie inne organizacje i podmioty należy zaangażować w pomoc Dziecka. Niekiedy może się okazać, że Dziecko, które doświadczyło krzywdzenia, nie będzie korzystać z pomocy w Ośrodku, wówczas Plan wsparcia powinien zawierać informacje, czy i w jaki sposób Pracownik może dalej monitorować działania pomocowe poza Ośrodkiem, oraz czy i jakie informacje może przekazać osobom, które przejmują udzielanie pomocy Dziecku.
4. Plan powinien być mierzalny tj. pozwalać na weryfikację czy cel lub poszczególne etapy zo-stały osiągnięte.
5. Plan wsparcia zostaje dołączony do teczki Pacjenta i może zostać przedstawiony Opiekunom Dziecka chyba, że to oni są wskazani jako sprawcy krzywdzenia, w takiej sytuacji plan przed-stawiony jest osobie wskazanej przez sąd rodzinny.
§9
Monitoring SOM
1. Przyjęta Polityka ochrony dzieci jest weryfikowana raz na 2 lata, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci, a wnioski z oceny są dokumentowane.
2. Ośrodek w oparciu o przeprowadzoną ocenę dostosowuje standardy do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami.
§10
Zasady i sposób udostępniania SOM Opiekunom Dzieci oraz małoletnim do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
1. Niniejsze Standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są jawne dla Opiekunów Dzieci oraz dla Pracowników.
2. Dla dzieci przygotowana została wersja skrócona SOM
3. SOM w wersji zupełnej i skróconej na każde żądanie dostępne są w Ośrodku.
4. SOM w wersji zupełnej i skróconej udostępniane są na oficjalnej stronie internetowej www.plastermiodu.waw.pl
Spis załączników:
Załącznik nr 1
Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się ze Standardami ochrony małoletnich przed krzywdzeniem
Załącznik nr 2
Karta Interwencji
Załącznik nr 3
Plan wsparcia
Załącznik nr 4
Wersja SOM dla dzieci
Załącznik nr 5
Wersja SOM graficzna dla dzieci